H. PAUL JEFFERS, ΜΑΣΟΝΟΙ, Η παλαιότερη μυστική οργάνωση

Συγγραφέας: Jeffers, H. PaulΕκδοτικός Οίκος: ΠΕΡΙΠΛΟΥΣΈτος έκδοσης: 0/2006 Σελίδες: 301

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ΑΔΕΛΦΟΙ ΣΕ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Όταν οι τέσσερις μασονικές στοές του Λονδίνου συνήλθαν το 1717 για να αναβιώσουν την Τέχνη, η Μεγάλη Στοά της Αγγλίας απέκτησε την υπεροχή σε όλες τις εκφάνσεις της μασονίας, όπως αυτές είχαν τυποποιηθεί από τις Διατάξεις του Άντερσον του 1723. Έως τότε οι στοές είχαν αυξηθεί σε τριάντα. Οι στοές που ιδρύονταν εκτός του Λονδίνου περιέρχονταν σταδιακά στη δικαιοδοσία της Μεγάλης Στοάς, ενώ ιδρύονταν νέες οργανώσεις, μεταξύ των οποίων μία Μεγάλη Στοά στο Μίνστερ της Ιρλανδίας το 1725, η Μεγάλη Στοά της Ιρλανδίας το 1730, και η Μεγάλη Στοά της Σκωτίας το 1736.Το σχίσμα στον αγγλικό ελευθεροτεκτονισμό άρχισε το 1751 με την ίδρυση μίας νέας Μεγάλης Στοάς που ονομάστηκε Μεγάλη Στοά της Αγγλίας. Αυτή δημιουργήθηκε σύμφωνα με τα Αρχαία Καθήκοντα και αποτελείτο από έξι στοές Ιρλανδών μασόνων που δεν είχαν δημιουργήσει δεσμούς με την αρχική Μεγάλη Στοά της Αγγλίας. Τα μέλη αποκαλούνταν «Παλαιοί Μασόνοι της Υόρκης», υπενθυμίζοντας μία σύναξη μασόνων στην Υόρκη το 926. Ο τίτλος «Παλαιοί» χρησίμευε για να υποστηρίξει τον ισχυρισμό της νέας Μεγάλης Στοάς ότι μόνο το δικό της τυπικό συνέχιζε τα «αρχαία έθιμα και συνήθειες» του ελευθεροτεκτονισμού. Σε μία ειρωνική μεταστροφή νοήματος, οι Παλαιοί Μασόνοι αποκαλούσαν τα μέλη της παλαιότερης χρονικά Μεγάλης Στοάς της Αγγλία «σύγχρονους» μασόνους. Όπως παρατηρεί ένας ιστορικός της μασονίας, οι Παλαιοί Μασόνοι αποδείχθηκαν «καλύτεροι προπαγανδιστές» και προέβαλαν την υπόθεσή τους πιο αποτελεσματικά από τους Σύγχρονους. Αυτό οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στον μεγάλο γραμματέα τους, τον Λόρενς Ντερνότ (Laurence Dernott). Ο Ντερνότ, συγγραφέας του Βιβλίου Διατάξεων για τη Μεγάλη Στοά των Παλαιών, αλλιώς Αχιμάν Ρεζόν («βοήθεια σε αδελφό» στα εβραϊκά), εργάστηκε αδιάκοπα για την αύξηση της ισχύος και της σημασίας της Μεγάλης Στοάς, κερδίζοντας την αναγνώριση της Μεγάλης Στοάς της Ιρλανδίας και της Σκωτίας, ενώ εγκαινίασε στοές σε άλλες χώρες, καθώς και στις τάξεις του στρατού. Οι στοές αυτές στο εσωτερικό του στρατού επέτρεψαν την εξάπλωση του ελευθεροτεκτονισμού στις αποικίες.Στον βρετανικό στρατό υπηρέτησαν κατά τους πολέμους κατά των Γάλλων και των Ινδιάνων, υπό τις διαταγές του Λόρδου Τζέφρεϋ Άμχερστ (Jeffrey Amherst), πολλοί νέοι Αμερικανοί που αργότερα θα αξιοποιούσαν την πολεμική τους εμπειρία στον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας, όπως ο Μπένεντικτ Άρνολντ, Ίσραελ Πούτναμ, Έθαν Άλεν (Ethan Allen) και Φίλιπ Τζον Σούλερ (Philip John Schuyler). Η άφιξη αυτών των βρετανικών στρατευμάτων στην Αμερική είχε επίσης ως αποτέλεσμα την εισαγωγή των Αμερικανών στην παραλλαγή του ελευθεροτεκτονισμού, γνωστή ως Σκωτικός Τύπος.Παρά το όνομά του, ο Τύπος δεν προέρχεται από τη Σκωτία, αλλά από τη Γαλλία. Εισήχθηκε εκεί από Σκότους που είχαν εγκαταλείψει την Αγγλία. Οι ιστορικοί της μασονίας αναφέρουν ότι οι απαρχές του Σκωτικού Τυπικού μπορούν να ανιχνευτούν στην θεμελίωση του Παρεκκλησίου του Κλερμόν κοντά στο Παρίσι το 1754. Τότε ο ιππότης ντε Μπονεβίλ τίμησε τον δούκα του Κλερμόν, μεγάλο διδάσκαλο της Αγγλικής Μεγάλης Στοάς της Γαλλίας. Η στοά αυτή αντικαταστάθηκε από τους Ιππότες της Ανατολής και τους Αυτοκράτορες της Ανατολής και Δύσης. Το τυπικό οργανώθηκε ως Τύπος Τελειοποιήσεως και αποτελείται από εικοσιπέντε βαθμούς, οι είκοσι δύο από τους οποίους αποκαλούνταν υψηλοί βαθμοί (haut grades) και στους οποίους προστίθενται οι τρεις της συμβολικής στοάς. Ένα αρχείο που σχετίζεται με τον Τύπο Τελειοποιήσεως, γνωστό ως Μυστικές Διατάξεις του 1761, όριζε αξιωματούχους ως γενικούς επόπτες του τριακοστού τρίτου βαθμού.Με την εμφάνιση αυτού του εγγράφου, εκδόθηκε μία κοινή ρήτρα από τη Μεγάλη Στοά της Γαλλίας και τους Αυτοκράτορες της Ανατολής και Δύσης, η οποία απευθυνόταν σε έναν έμπορο ονόματι Ετιέν Μορέν (Etienne Morin), με σκοπό την εγκαθίδρυση του Τύπου Τελειοποιήσεως στην Αμερική. Η ρήτρα παρείχε στον Μορέν τον τίτλο του γενικού επόπτη, με την εξουσία να ορίσει άλλους γενικούς επόπτες και να ιδρύσει στοές. Ένα έτος αργότερα υιοθετήθηκαν οι Μεγάλες Διατάξεις του 1762, που προέβλεπαν είκοσι πέντε βαθμούς, μεταξύ των οποίων οι τρεις βαθμοί της αγγλικής μασονίας. Με αφετηρία την δικαιοδοσία του Μορέν αποδόθηκαν άδειες καθιέρωσης του Τύπου Τελειοποιήσεως στις Δυτικές Ινδίες, στο Άλμπανυ, στη Νέα Ορλεάνη, την Φιλαδέλφεια και το Τσάρλεστον. Ο Μορέν προσέθεσε μερικούς ακόμη βαθμούς, από τους οποίους ο υψηλότερος ήταν αυτός του μεγάλου γενικού επιθεωρητού, ο τριακοστός τρίτος.Οι Μεγάλες Διατάξεις του 1786, που υιοθετήθηκαν στο Βερολίνο την 1η Μαΐου 1786, προέβλεπαν ένα τυπικό αποτελούμενο από τριάντα τρεις βαθμούς με τον τίτλο Αρχαίος και Αποδεδεγμένος Σκωτικός Τύπος, ο οποίος κανονίζεται από ένα Ύπατο Συμβούλιο. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκε η δομή και η ακολουθία του Σκωτικού Τύπου, που θα εξελισσόταν στη μορφή ελευθεροτεκτονισμού που εφαρμόζεται σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες.Ενώ ο Σκωτικός Τύπος εξελισσόταν στη Γαλλία, ο ελευθεροτεκτονισμός της Αγγλίας που είχε ριζώσει στις αμερικανικές αποικίες διαμορφωνόταν από τις στοές που υπήρχαν στις τάξεις του βρετανικού στρατού. Οι ιστορικοί Μάικλ Μπέιζεντ και Ρίτσαρντ Λέι περιγράφουν στο βιβλίο τους Ο Ναός και η Στοά τον ελευθεροτεκτονισμό που έφεραν οι Βρετανοί στρατιώτες στην Αμερική ως «μία ατμόσφαιρα, μία αντίληψη, μία ιεραρχία συμπεριφορών και αξιών» και παρατηρούν ότι ήταν κυρίως μέσω των στρατιωτικών στοών «που οι συνήθεις άποικοι έμαθαν για έννοιες, όπως ‘δικαιώματα του ανθρώπου’ και την αντίληψη της τελειοποίησης της κοινωνίας». Ως αποτέλεσμα της μεταφοράς του Σκωτικού Τύπου στην Αμερική σχηματίστηκε η Στοά του Αγίου Ανδρέα, με επικεφαλής τον Τζόζεφ Γουόρεν και μέλη που συμμετείχαν στα γεγονότα της Βοστόνης. Άλλες συνέπειες ήταν η μάχη του Λόφου του Οχυρού και η δημιουργία ενός επαναστατικού στρατού, οι μισοί στρατηγοί του οποίου ήταν μασόνοι και διοικούνταν από έναν άλλο μασόνο, τον Τζωρτζ Ουάσιγκτον.Την περίοδο αυτή ο ελευθεροτεκτονισμός της Αγγλίας παρέμεινε διασπασμένος από το σχίσμα. Στις αρχές του 19ου αιώνα, τα μέλη τόσο των Παλαιών όσο και των Συγχρόνων Μασόνων είχαν αρχίσει να αναγνωρίζουν τα μειονεκτήματα της διχόνοιας τους και επιθυμούσαν να ενωθούν. Το 1809 η Μεγάλη Στοά των Συγχρόνων κατήργησε μία διάταξη που απαγόρευε την είσοδο των Παλαιών σε στοές των Συγχρόνων. Το επόμενο έτος, οι Παλαιοί πραγματοποίησαν παρόμοιες παραχωρήσεις, ενώ δημιουργήθηκαν επιτροπές για να ευρεθούν τρόπο περαιτέρω συνεννόησης. Η τάση αυτή ενισχύθηκε όταν ο δούκας του Άτολ παραιτήθηκε από μεγάλος διδάσκαλος των Παλαιών, αντικαθιστώμενος από τον δούκα του Κεντ, ο αδελφός του οποίου, ο δούκας του Σάσεξ, ήταν μεγάλος διδάσκαλος των Συγχρόνων. Οι τελευταίοι ήταν γιοι του βασιλιά Γεωργίου Γ’. Η τελική επικύρωση της ένωσης των δύο στοών συνέβη στις 27 Δεκεμβρίου 1813 στην Αίθουσα των Ελευθεροτεκτόνων στο Λονδίνο. Οι δύο Μεγάλες Στοές συναντήθηκαν σε διπλανά δωμάτια και αφού άρχισαν τις εργασίες τους, σύμφωνα με τα διακριτά τους τυπικά, εισήλθαν στην κύρια αίθουσα, με επικεφαλής τους αντίστοιχους μεγάλους διδασκάλους. Αφού οι Μεγάλες Στοές εισήλθαν η μία δίπλα στην άλλη, διαβάστηκαν προσευχές, καθώς και η Πράξη της Ένωσης.Μ’ αυτήν διακηρυσσόταν η καθιέρωση της Ενωμένης Μεγάλης Στοάς των Αρχαίων Ελευθεροτεκτόνων της Αγγλίας. Πριν από τη συνάντησή αυτή είχε συσταθεί μία Στοά Συμφιλίωσης, η οποία είχε επινοήσει ένα τυπικό τελετουργιών, το οποίο υιοθετήθηκε ως το καθιερωμένο σύστημα για την Ενωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας. Τα Άρθρα της Ένωσης περιείχαν παραχωρήσεις και από τις δύο ομάδες, μεταξύ των οποίων στις διαφορές τους στις τελετουργίες, που τους είχαν διαιρέσει για τουλάχιστον εβδομήντα έτη. Η πλέον σημαντική ήταν μία τροποποίηση των εκφράσεων των Διατάξεων του Άντερσον, στο σημείο που αναφερόταν «εκείνη τη θρησκεία, με την οποία συμφωνούν όλοι οι άνθρωποι». Το σημείο αυτό μεταβλήθηκε και έγινε «την θρησκεία κάποιου ανθρώπου ή τον τρόπο λατρείας του, όποιος και αν είναι αυτός», αρκεί αυτός «να πιστεύει στον ένδοξο Αρχιτέκτονα του ουρανού και της γης και να εφαρμόζει τα ιερά καθήκοντα της ηθικότητας». Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η αντικατάσταση του ιουδαιο-χριστιανικού υπόβαθρου του ελευθεροτεκτονισμού των Παλαιών Διατάξεων από έναν ακαθόριστο ντεϊσμό.Το σχίσμα των Συγχρόνων και των Παλαιών στην Αγγλία είχε επιπτώσεις και στην Αμερική. Γενικά επικρατούσαν οι Σύγχρονοι, εκτός από την Πενσυλβάνια, όπου είχαν απόλυτο έλεγχο οι Παλαιοί. Κατά την Αμερικανική Επανάσταση, δημιουργήθηκαν ακόμη είκοσι επτά στοές. Οι εννέα βρίσκονταν στην Πενσυλβάνια (η μία στην Φιλαδέλφεια), δύο στο Νιου Τζέρσεϋ, τρεις στο Μέριλαντ, δύο στη Νότια Καρολίνα, μία στη Βιρτζίνια, δύο στο Ντελαγουέρ, μία στις τάξεις του αγγλικού στρατού και επτά στις τάξεις του αμερικανικού. Η αντιπαλότητα μεταξύ των Παλαιών και των Συγχρόνων στις αποικίες εκδηλώθηκε ιδιαίτερα στο θέμα της ανεξαρτησίας από την Αγγλία. Οι Σύγχρονοι ήταν συνήθως νομιμόφρονες, ενώ η μεγάλη πλειοψηφία των Παλαιών ευνοούσε έναν χωρισμό από την Αγγλία. Έως το τέλος του πολέμου οι στοές των Συγχρόνων είχαν παρακμάσει, καθώς πολλοί νομιμόφρονες μετακινούνταν στην Αγγλία και τον Καναδά. Κατά την Τετραμηνιαία Σύσκεψη της Μεγάλης Στοάς της Πενσυλβάνια στις 25 Σεπτεμβρίου 1786, υιοθετήθηκε ομόφωνα ψήφισμα, με το οποίο διακηρυσσόταν η ανεξαρτησία της στοάς από τη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας με τις φράσεις «Η Στοά που ενεργούσε με άδεια από τη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας είναι πλέον κλειστή για πάντα».Αν και ο Βενιαμίν Φραγκλίνος υποστήριζε θερμά την πολιτική ανεξαρτησία από την Αγγλία, παρέμεινε Σύγχρονος μασόνος. Κατά συνέπεια, όταν πέθανε, η στοά του, που πλέον ανήκε στους Παλαιούς, του αρνήθηκε τις τιμές μίας μασονικής κηδείας. Με τον θάνατό του, ο τίτλος του πλέον διάσημου ελευθεροτέκτονα πριν την Επανάσταση ανήκε πλέον στον στρατηγό Τζωρτζ Ουάσιγκτον.Στην ορκωμοσία του ως προέδρου ο Τζωρτζ Ουάσιγκτον απήγγειλε τον σχετικό όρκο του αξιώματός του, όπως προβλεπόταν από το Σύνταγμα, με το δεξί του χέρι ακουμπισμένο σε μία Βίβλο ανοιγμένη στη Γένεση, κεφάλαια 49 και 50, όπου υπάρχουν οι προφητείες του Ιακώβ για τους γιους του και τον θάνατο του γιου του Ιωσήφ. Η Βίβλος αυτή είχε τυπωθεί στο Λονδίνο το 1767 από τον Μαρκ Μπάσκετ, «τυπογράφο στην υπηρεσία της Υψηλότητας του Βασιλέως» και στην πρώτη της σελίδα υπήρχε ένα χαρακτικό σε ατσάλι, ένα πορτραίτο του βασιλιά Γεωργίου Β’. Στη δεύτερη σελίδα αναγραφόταν «Σε αυτό το ιερό βιβλίο, στις 30 Απριλίου του έτους 5789, στην πόλη της Νέας Υόρκης, δόθηκε από τον Τζωρτζ Ουάσιγκτον, πρώτο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, ο όρκος να τηρεί το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών. Η σημαντική αυτή τελετή πραγματοποιήθηκε από τον Σεβαστό Μεγάλο Διδάσκαλο των Ελεύθερων και Αποδεδεγμένων Μασόνων της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, τον Ρόμπερτ Ρ. Λίβινγκστον, υπουργό Δικαιοσύνης». Ακολουθούσε ένα τετράστιχο:Η δόξα άπλωσε τα φτερά της και φύσηξε με την τρουμπέτα τηςΟ μεγάλος Ουάσιγκτον πλησιάζει. Ποιος έπαινος του αρμόζει;Ποιον τίτλο θα φέρει; Σταμάτησε και είπε«Κανέναν-και μόνο του όνομά του είναι ανώτερο από κάθε τίτλο».Η εν λόγω Βίβλος, που ακολουθούσε την έκδοση του Άγγλου Βασιλιά Τζέιμς, περιείχε επίσης τα Απόκρυφα Κείμενα, καθώς και ιστορικές, αστρονομικές και νομικές πληροφορίες. Υπήρχαν επίσης πολυάριθμα χαρακτικά του Άγγλου καλλιτέχνη Τζον Στιούαρτ (John Stuart), που απεικόνιζαν ιστορίες της Βίβλου, εμπνευσμένα από σχέδια και πίνακες παλαιών ζωγράφων. Η Βίβλος αυτή είχε δοθεί στη στοά στις 28 Νοεμβρίου 1770 από τον Τζόναθαν Χάμπτον.Η Βίβλος αυτή χρησιμοποιήθηκε επίσης στις ορκωμοσίες των προέδρων Γουόρεν Χάρντινγκ (Warren Harding) το 1921, Ντουάιτ Αϊζενχάουερ (Dwight Eisenhower) το 1953, Τζίμυ Κάρτερ (Jimmy Carter) το 1977 και Τζωρτζ Μπους (George Bush) το 1989. Θα χρησιμοποιείτο ξανά για την ορκωμοσία του Τζωρτζ Γ. Μπους (George W. Bush) το 2001, όμως αυτό δεν έγινε λόγω βροχής. Χρησιμοποιήθηκε ακόμη σε πολυάριθμες δημόσιες και μασονικές εκδηλώσεις. Τέτοιες ήταν λ.χ. η πομπή της κηδείας του Ουάσιγκτον στη Νέα Υόρκη, στις 31 Δεκεμβρίου 1799• η εισαγωγή νερού Κρότων στη Νέα Υόρκη, στις 14 Οκτωβρίου 1840• τα εγκαίνια του Μασονικού Ναού στη Βοστόνη, στις 24 Ιουνίου 1867, και στην Φιλαδέλφεια το 1869• τα εγκαίνια του Μνημείου του Ουάσιγκτον, στις 21 Φεβρουαρίου 1885 και τα νέα εγκαίνιά του το 1998• και η τοποθέτηση του θεμέλιου λίθου του Μασονικού Οίκου στην Ούτικα της Νέας Υόρκης, στις 21 Μαΐου 1891. Χρησιμοποιήθηκε επίσης στα εγκαίνια της σημερινής Μασονικής Αίθουσας στη Νέα Υόρκη, στις 18 Σεπτεμβρίου 1909, όταν η Στοά του Αγίου Ιωάννη πραγματοποίησε την πρώτη της συνάντηση και μεταβίβασε τους πρώτους τρεις βαθμούς στο νεόδμητο κτίσμα. Η Βίβλος εκτέθηκε στην Παγκόσμια Έκθεση του 1964, στη Νέα Υόρκη, στα κεντρικά της CIA στο Λάνγκλεϋ της Βιρτζίνιας, καθώς και στην έκθεση Διάσημοι πατέρες και γιοι στη Βιβλιοθήκη Τζωρτζ Μπους στο Τέξας το 2001. Όταν δεν χρησιμοποιείται από τη Στοά του Αγίου Ιωάννη ή δεν αποτελεί τμήμα περιοδεύουσας έκθεσης, εκτίθεται σε μόνιμη βάση στην Ομοσπονδιακή Αίθουσα της Νέας Υόρκης, όπου ορκίστηκε ο Ουάσιγκτον.